Yetim Aylığı Başvurusu Nasıl Yapılır?
ölüm aylığı/maaşı olarak da bilinen, çalışmakta olan sigortalı işçilerin vefatından sonra geride kalan evlatlarına verilen sosyal destektir.
Yetim Aylığı Şartları
Yetim aylığı bağlanması için genel şartlar SSK, Emekli Sandığı ve Bağ- Kur çalışanları için değişkenlik göstermekle birlikte şu şekildedir:
bonus veren siteler
30.09.2008 tarihinden sonra:
- SSK çalışanları için; vefat eden sigortalı çalışanın sigortalılık süresinin en az 5 yıl ve prim ödeme gün kaydının en az 900 gün olması gerekir. Prim ödeme gün sayısı ya da kayıtlı sigortalılık süresini doldurmak için hizmet borçlandırılması yaptırılacaksa da kayıtlı en az 1800 prim ödeme günü bulunması gerekir.
- Bağ- Kur ve Emekli Sandığı çalışanları için; vefat eden sigortalı çalışanın minimum 1800 prim gün sayısının olması gerekir. 1800 gün hizmet borçlanması ile tamamlanabilir.
1.10.2008 tarihinden önce:
- SSK çalışanları için; vefat eden sigortalı çalışanın sigortalılık süresinin en az 5 yıl ve prim ödeme gün kaydının en az 900 gün olması gerekir. Eksik günler hizmet borçlanması ile tamamlanabilir.
- Bağ- Kur çalışanları için; vefat eden sigortalı çalışanın prim ödeme gün kaydının en az 1800 gün olması gerekir. Eksik günler var ise hizmet borçlanması yapılarak tamamlanabilir.
- Emekli Sandığı çalışanları için; vefat eden sigortalı çalışanın prim gün kaydının en az 3600 olması gerekir.
NOT: Sigortalı çalışanın belirtilen şartları sağlayan yakınlarına, kayıtlı ölüm tarihini takip eden aydan itibaren başlayan yetim aylığı Bağ- Kur çalışanları için bir istisna içirir. Eğer vefat eden Bağ- Kur çalışanının prim borcu var ise, yetim aylığı alacak yakınlara bu aylığın ödenebilmesi için kendilerinden öncelikle bu prim borcunun kapatılması beklenir. Prim borcu kapatıldıktan sonraki aybaşından itibaren de yetim aylığı verilmeye başlar.
Yetim Aylığı Ne Zaman Bağlanır?
Yetim aylığının ne zaman alınmaya başlayacağı, konu ile ilgili merak edilenler arasında en üstte yer alır. Yetim aylığı, sigortalı çalışanın vefatının ardından başvurulan tarihten sonraki aydan itibaren verilmeye başlanır.
Yetim Aylığı Ne Kadar?
Yetim aylığı ücreti, güncel hesaplanır. Sigortalı çalışanın geride kalanlarına, kendisine verilen ücretin %75’i kadarı pay edilir. Paylama yapılırken ise %50 eşine, dul aylığı olarak verilirken, kalan %25 çocuklarına verilir. Verilen bu %25 pay da eğer sigortalı çalışanın birden fazla çocuğu varsa, çocukları sayısına bölünerek eşit bir şekilde paylaştırılmış olur. Çalışanın eşinin vefat ettiği durumlarda çocuğa sadece %50 verilir; çok çocuk var ise bu %50, kardeş sayısına sayı adedine bölünerek pay edilir. Eğer hiç çocuğu yok ise de %75 geride kalan eşine dul aylığı olarak verilir. Dul kalan eş çalışması durumunda kendisine sigorta yapılacağından bu %50sini alır. İşten çıktığında da bu kesinti kalkar,%75 almaya devam eder.
Yetim Aylığı Kimlere Verilir?
Yetim aylığının verileceği kişiler, vefat eden sigortalı çalışanın çocuklarıdır. Kız-erkek çocuk gözetilmeksizin verilir. Eğer çocuklar çok küçük yahut alabilecek durumda değiller ise sigortalı çalışanın geride kalan eşi, annesi ya da babası tarafından da çekilebilir. (Çocukların cinsiyetinin durumlar vardır, bunlar yazının alt kısmındaki “Yetim Aylığı Ne Zaman Kesilir?” başlığı altında detaylandırılmıştır.)
NOT: Bunlarla beraber en çok merak edilenlerden biri de sigortalı çalışanın anne ve babasının da bu sosyal destekten istifade dip edemeyecekleridir. Vefat eden çalışanın anne ve babası eğer aşağıdaki şartlar sağlanıyorsa “ölüm aylığı” adı altında bu yardımdan istifade edebilirler:
- Vefat eden çalışandan geriye kalan eşi ve çocuklarına dağıtıldıktan sonra hala maaşından hisse kalıyorsa
- Anne ve babasının geliri, içinde bulundukları dönemde geçerli olan asgari ücretin altındaysa
- Üzerlerinde bundan başka herhangi bir gelir veya maaş yoksa
Yetim Aylığı Başvurusu İçin Gerekli Belgeler
Yetim aylığı başvurusu için gereken evraklar genellikle il, ilçe SGK kurumlarından yapacağınız başvurularda sizden istenir. Eğer yetim aylığı başvurusunu internet üzerinden yapıyor iseniz ve çalışanın bilgi kaydı sistem üzerinde tam ise sizden ekstra bir bilgi istemeden kaydı online olarak tamamlayabilirsiniz. Bazen sigortalı çalışanların sisteme eksik ya da hatalı bilgi kaydı olabildiğinden internet üzerinden gerçekleştirilen başvurularda bu aşamada sıkıntı yaşanabilir. Bu gibi durumlarda bulunduğunuz il ve ilçedeki SGKlara aşağıdaki belgelerle müracaat etmeniz halinde yetim aylığı başvurunuz gerçekleştirilecektir. Bunlar:
- Ölüm belgesi
- Kimlik fotokopisi
- Öğrenim belgesi(Çocuk öğrenim görüyorsa)
- Veraset ilamı
Yetim Aylığı İnternet Başvurusu
Yetim aylığı başvurusunu internet üzerinden yapmak için: https://www.turkiye.gov.tr/sosyal-guvenlik-olum-yardimi-ve-dul-yetim-ayligi-talebi sitesini ziyaret edebilirsiniz. Ya da e-Devlet’e girdikten sonra üst panelde yer alan arama kısmına “yetim aylığı” yazarak aramanızı gerçekleştirin. Daha sonra önünüze çıkan ekranda sizden istenen aşamaları geçerek başvurunuzu tamamlayabilirsiniz. Sigortalı çalışanın sistemdeki bilgilerinin eksiksiz olması halinde başvurunuz en kısa sürede, en kolay şekilde gerçekleşecektir.
Yetim Aylığı Başvuru Sonucu
Yetim aylığı başvuru durumunu sorgulamak için üç farklı yöntemden birini tercih etmek mümkündür. Bunlar
- E-Devlet üzerinden sorgulama yaparak,
- İl/ilçe SGKlarından,
- 170’i arayarak
Yetim Aylığı Ne Zaman ve Hangi Durumlarda Kesilir?
Yetim aylığının verilmemesi durumu için öncelikle sigortalı çalışanın çocukları üç şekilde nitelendirildiğini belirtmekte fayda var. Bunlar:
- Kız çocuk
- Erkek çocuk
- Malul çocuk
Kız çocuk için; sigortalı herhangi bir işte çalışmıyor ve kendi sigortasından dolayı geliri yoksa; bekar veya boşanmışsa yetim aylığı düzenli olarak, yaş gözetilmeksizin verilmeye devam edilir. Kız çocuğunun evlenmesi durumunda ise iki yıllık yetim aylığı, kız çocuğunun başvurması durumunda “çeyiz parası” adı altında toplu bir şekilde verilir. Kendi eşinin vefat etmesi durumunda yetim aylığı almaya devam edebileceği gibi, eşinden kalan dul maaşını da alabilir; boşanma halinde tekrar başvurması durumunda yetim aylığı almaya devam edebilir. İkisinden birini tercih etme hakkı vardır. Erkek çocuklarda durum kız çocuklarından farklıdır. Onların da sigortalı herhangi bir işte çalışmaması, kendi sigortasından dolayı geliri olmaması aynı şekilde beklenirken buna ek olarak erkek çocuğun öğrenim durumu ve yaşı da bir parametre olarak alınır. Eğer ki erkek çocuk eğitimine devam etmiyorsa 18 yaşına geldiğinde yetim aylığı kesilir. 20 yaşına kadar eğitimine devam etmesi durumunda; 25 yaşına kadar ise yükseköğrenimine devam etmesi durumunda yetim aylığı verilmeye devam eder. Malul çocuk ise bakıma muhtaç, engelli durumundaki çocuktur. Onun için eğitim durumu, medeni hali ve yaşına bakılmadan yetim aylığı ömür boyu verilmeye devam edilir. Sigortalı çalışanın eşinin tekrar evlenmesi ya da sigortalı bir işte çalışmaya başlaması durumlarında bu sosyal yardım onlardan kesilir. Şayet evlenmiş olduğu ikinci eş de vefat ederse ikisinden birinin dul maaşını tercih etme hakları vardır.
Yetim Aylığı Anneye Devri
Yetim aylığı kesilen çocuğun, payını anneye aktarmak istemesi durumunda ise il/ilçe SGK’ya gidip maaş aktarım belgesi alınıp ilgili kuruma yetim aylığını annesine devretme talebine ilişkin dilekçe şeklinde beyanda bulunmaları gerekir. Çocukların yetim aylığının kesilmesi yukarıda bahsi geçen başlık altında detaylı olarak anlatılmıştır. Bunlardan herhangi birisi söz konusu olmuş ve çocuğun yetim aylığı kesilmiş ise kendi payını annesine devretme hakkı bulunur.
ZİYARETÇİ YORUMLARI
BİR YORUM YAZ